ΛΥΣΕΙΣ ΥΠΑΡΧΟΥΝ … , ΑΛΛΑ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΒΟΥΛΗΣΗ

“Λύσεις υπάρχουν, αλλά χρειάζεται πολιτική βούληση”
Η εγκατάσταση συστημάτων ενεργειακής διαχείρισης των κτιρίων παράλληλα με την κατασκευή νέων δικτύων ύδρευσης, αποχέτευσης και επαναχρησιμοποίησης του νερού που καταναλώνεται, είναι από τις βασικότερες απαντήσεις στα ζητήματα εξοικονόμησης των πόρων του πλανήτη και αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής.
Άρθρο του κ. Δημήτρη Βαργιάμη*/ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ «ΘΕΡΜΟΥΔΡΑΥΛΙΚΟΣ ΤΕΥΧΟΣ 345»
Η άναρχη δόμηση δημιουργεί μεγάλα προβλήματα στην καθημερινότητα των πολιτών, και οι συνθήκες διαβίωσης – κυρίως στις μεγάλες πόλεις – δεν είναι ποιοτικές και ανθρώπινες. Αυτό είναι το αποτέλεσμα της διαχρονικής ανυπαρξίας σχεδιασμού για τη δόμηση, αλλά και της απουσίας ενός γενικότερου σχεδίου για την προστασία των κατασκευών, του περιβάλλοντος και της ζωής. Φέτος, με τις φονικές πυρκαγιές και πλημμύρες, για άλλη μια φορά φάνηκε ξεκάθαρα αυτό που τονίζουμε και αναφέρουμε συνέχεια, ότι στην Ελλάδα το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι το κράτος και οι δομές του. Δυστυχώς κανείς μέχρι σήμερα δεν έχει αγγίξει το συγκεκριμένο πρόβλημα. Τα ακραία καιρικά φαινόμενα που ζήσαμε τόσο στη χώρα μας όσο και στην Ευρώπη γενικότερα έχουν άμεση σχέση με την ενέργεια και τους υδάτινους πόρους. Η ζωή μας, το βιοτικό επίπεδο και η ευημερία στον πλανήτη μας εξαρτώνται κατά ένα μεγάλο βαθμό από τη γενικότερη διαχείριση της ενέργειας αλλά και από τη χρήση των υδάτινων πόρων. Σε πάρα πολλές περιπτώσεις, μάλιστα, η διαχείριση της ενέργειας και των υδάτινων πόρων μπορεί να συνδυαστεί έτσι ώστε να μας προσφέρει λύσεις και νέα προϊόντα για την ευημερία όλων και για τη διατήρηση του φυσικού πλούτου.
“Τα συστήματα ενεργειακής διαχείρισης βρίσκουν εφαρμογή σε ευρεία γκάμα κτιρίων (όπως είναι κατοικίες, ξενοδοχεία, κτίρια οργανισμών και επιχειρήσεων) και συνήθως περιλαμβάνουν την εγκατάσταση αυτοματισμών άμεσης ρύθμισης και διακοπής της παροχής ενέργειας”
Τα ενεργειακά αποθέματα
Ολόκληρη η ανθρωπότητα εξαρτάται από την ενέργεια άμεσα και έμμεσα. Τα ενεργειακά αποθέματα και η διαχείριση τους είναι καθοριστικός παράγοντας για το βιοτικό επίπεδο των κοινωνιών και για την πορεία της οικονομίας κάθε χώρας, ενώ επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την αυτόνομη ανάπτυξη και τη θέση κάθε χώρας στο παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον. Σήμερα είμαστε μάρτυρες πολλών περιπτώσεων χωρών των οποίων η οικονομία αλλά ακόμα και η κοινωνική συνοχή επηρεάστηκαν θετικά ή αρνητικά από τις μεταβολές της τιμής των ενεργειακών τους αποθεμάτων (βλ. Ρωσία, Βολιβία κτλ.). Οι επιπτώσεις από τις ρυπογόνες μορφές ενέργειας είναι καταστροφικές για το περιβάλλον και τον πλανήτη. Η τρύπα του όζοντος, το φαινόμενο του θερμοκηπίου, η όξινη βροχή και τα ακραία καιρικά φαινόμενα είναι προειδοποιητικά μηνύματα, και αυτό που θα ακολουθήσει δεν το έχουμε δυστυχώς συνειδητοποιήσει ακόμα. Οι πηγές, λοιπόν, της ενέργειας που χρησιμοποιούμε και η εξοικονόμησή της αποτελούν τεράστιο ζήτημα για την ανθρωπότητα. Οι πολιτικές που θα αποφασιστούν και θα εφαρμοστούν, θα παίξουν καθοριστικό ρόλο. Η περαιτέρω αξιοποίηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (όπως είναι ο ήλιος, ο άνεμος, το νερό, τα γεωθερμικά πεδία) είναι αναγκαία όσο ποτέ, αν θέλουμε να κρατήσουμε την ισορροπία στον πλανήτη και να έχουμε ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης. Η εξοικονόμηση είναι αναμφίβολα ο ταχύτερος, ο οικονομικότερος και ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα εξαιτίας της χρήσης τους. Το σκεπτικό της εξοικονόμησης ενέργειας βασίζεται στην προσπάθεια για εξεύρεση τρόπων που θα μειώσουν την κατανάλωση και θα βελτιώσουν την ενεργειακή απόδοση του εξοπλισμού που καταναλώνει ενέργεια, χωρίς να επηρεάζονται οι συνθήκες διαβίωσης των ανθρώπων. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται μείωση της ζήτησης ενέργειας και συνεπώς μείωση της κατανάλωσης καυσίμων.
Ο κτιριακός τομέας
Ο κτιριακός τομέας είναι υπεύθυνος για το 40% περίπου της συνολικής κατανάλωσης ενέργειας σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο. Στην Ελλάδα οι ανάγκες για θέρμανση των κατοικιών ανέρχονται περίπου στο 70% της συνολικής ενεργειακής τους κατανάλωσης. Η κατανάλωση ενέργειας για τις οικιακές συσκευές, το φωτισμό και τον κλιματισμό ανέρχεται στο 18% του συνολικού ενεργειακού ισοζυγίου. Τα μικρά κτίρια (γραφεία, εμπορικά καταστήματα, καταστήματα τραπεζών αλλά και κατοικίες) και τα μεγάλα κτιριακά συγκροτήματα (ξενοδοχεία, γραφεία, νοσοκομεία, σχολεία, αεροδρόμια κλπ.) ευθύνονται για το 30% από το σύνολο της κατανάλωσης ενέργειας στην Ελλάδα, όπως και σε παγκόσμιο επίπεδο. Αυτή η κατανάλωση θερμικής (από φυσικό αέριο και πετρέλαιο) ή ηλεκτρικής ενέργειας επιβαρύνει την οικονομία και συμβάλλει στην αύξηση της τρύπας του όζοντος και του φαινόμενου του θερμοκηπίου. Η εξοικονόμηση ενέργειας σε ένα κτίριο εξασφαλίζεται με τους ακόλουθους τρόπους: 1. Με τον κατάλληλο σχεδιασμό του κτιρίου. 2. Με τη χρήση ενεργειακά αποδοτικών δομικών στοιχείων και συστημάτων. 3. Μέσω της υψηλής αποδοτικότητας των εγκατεστημένων ενεργειακών, η οποία προϋποθέτει την άριστη ποιότητα του σχετικού εξοπλισμού και της εγκατάστασής του. Οι επεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας σε ένα κτίριο μπορεί να αφορούν : 1. Το κτιριακό κέλυφος (π.χ. θερμομόνωση, κατάλληλα συστήματα ανοιγμάτων, παθητικά ηλιακά συστήματα). 2. Τον περιβάλλοντα χώρο του κτιρίου (π.χ. χρήση βλάστησης). 3. Τις εγκαταστάσεις θέρμανσης, ψύξης, φωτισμού και ζεστού νερού, καθώς και το είδος των ηλεκτρικών συσκευών.